Trên thế giới, HIV/AIDS đã trở thành đại dịch và là mối hiểm họa đối với nhân loại. Nhận thấy tính chất nguy hiểm của HIV/AIDS, Đảng và nhà nước ta đã ban hành nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo công tác phòng, chống HIV/AIDS và đã thu được những kết quả nhất định, kiềm chế được tốc độ gia tăng số người nhiễm HIV/AIDS. Để “Hướng tới mục tiêu ba không: không còn người nhiễm mới HIV, không còn người tử vong do AIDS và không còn kì thị, phân biệt đối xử liên quan đến HIV/AIDS”. Hôm nay cô và trò chúng ta cùng nhau tìm hiểu về căn bệnh này nhé!
I. THÔNG TIN CƠ BẢN VỀ HIV/AIDS
1. HIV là chữ viết tắt của cụm từ tiếng Anh "Human Immunodeficiency Virus" là vi rút gây suy giảm miễn dịch ở người, làm cho cơ thể suy giảm khả năng chống lại các tác nhân gây bệnh.
2. AIDS là chữ viết tắt của cụm từ tiếng Anh "Acquired Immune Deficiency Syndrome" là hội chứng suy giảm miễn dịch mắc phải do HIV gây ra, thường được biểu hiện thông qua các nhiễm trùng cơ hội, các ung thư và có thể dẫn đến tử vong.
3. HIV lây truyền chủ yếu qua 03 con đường sau:
- Quan hệ tình dục:
+ Nam lây cho nữ, nữ lây cho nam, nam lây cho nam, nữ lây cho nữ
+ Qua các đường quan hệ tình dục: âm đạo, hậu môn, miệng
- Qua đường máu: Truyền máu, sử dụng bơm kim tiêm chung, bị kim đâm do tai nạn
- Qua đường mẹ truyền sang con: Trước khi sinh; trong khi sinh; sau khi sinh (cho con bú)
4. HIV không lây truyền qua các con đường sau:
+ Tiếp xúc thông thường: bắt tay, ôm hôn, ăn cùng, ngủ chung giường, dùng chung bát, cốc, chén nhà vệ sinh, bể bơi, dùng chung quần áo (trừ trường hợp với người bệnh ở giai đoạn cuối, đã có các vết loét)…
+ Các dịch sinh học không có virut HIV: Nước mắt, nước bọt, mồ hôi, nước tiểu, phân…
+ Muỗi hoặc côn trùng cắn hoặc đốt cũng không làm lây nhiễm HIV.
5. Phân biệt đối xử với người nhiễm HIV là hành vi xa lánh, từ chối, tách biệt, ngược đãi, phỉ báng, có thành kiến hoặc hạn chế quyền của người khác vì biết hoặc nghi ngờ người đó nhiễm HIV hoặc vì người đó có quan hệ gần gũi với người nhiễm HIV hoặc bị nghi ngờ nhiễm HIV.
6. Kỳ thị người nhiễm HIV là thái độ khinh thường hay thiếu tôn trọng người khác vì biết hoặc nghi ngờ người đó nhiễm HIV hoặc vì người đó có quan hệ gần gũi với người nhiễm HIV hoặc bị nghi ngờ nhiễm HIV.
Có nhiều nguyên nhân gây ra phân biệt đối xử và kì thị với người bị nhiễm HIV/AIDS
- Do bản chất của bệnh là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể gây tử vong ở người, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu cũng như vắc xin phòng bệnh;
- Do thiếu hiểu biết hoặc hiểu biết không đúng, không đầy đủ về HIV/AIDS. Nhiều người cho rằng HIV là bệnh rất dễ lây kể cả qua các tiếp xúc thông thường, họ coi những người nhiễm HIV là xấu và có tội;
- Do trong một thời gian dài không truyền thông đầy đủ hoắc không phù hợp. Truyền thông quá nhấn mạnh đến đường lây truyền mà không giải thích rõ ràng nhất là đường lây của HIV. Chính việc tuyên truyền như vậy khiến mọi người sợ hãi, xa lánh với người bị nhiễm HIV/AIDS.
II. CÁC BIỆN PHÁP PHÒNG, CHỐNG HIV/AIDS .
- Phòng, chống HIV/AIDS trong cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân
Cơ sở giáo dục có trách nhiệm tổ chức giảng dạy cho học sinh, sinh viên, học viên về phòng, chống HIV/AIDS, lồng ghép với giáo dục giới tính, sức khoẻ sinh sản và thực hiện các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS khác trong cơ sở đó.
- Phòng, chống HIV/AIDS trong cộng đồng dân cư
+ Tổ chức các hoạt động phòng, chống HIV/AIDS trong cộng đồng dân cư, giáo dục sự thương yêu, đùm bọc đối với người nhiễm HIV, phát huy truyền thống tốt đẹp của gia đình, họ tộc, quê hương, bản sắc văn hoá dân tộc của người Việt Nam;
+ Tổ chức chăm sóc, hỗ trợ người nhiễm HIV và gia đình họ, tạo điều kiện cho người nhiễm HIV sống hòa nhập với cộng đồng và xã hội;
+ Phát huy vai trò của các tổ trưởng dân phố, trưởng ban công tác mặt trận, trưởng các dòng họ, trưởng tộc, các chức sắc tôn giáo, người cao tuổi, người có uy tín trong cộng đồng trong việc vận động nhân dân tham gia phòng, chống HIV/AIDS;
+ Xây dựng và phát triển mô hình gia đình văn hóa, tổ dân phố, cụm dân cư gắn với việc phòng, chống HIV/AIDS;
+ Tuyên truyền chống kỳ thị, phân biệt đối xử với người nhiễm HIV và thành viên gia đình họ.
- Khuyến khích người nhiễm HIV tham gia phòng, chống HIV/AIDS